Bij psychoanalytische psychotherapie, ook wel psychodynamische psychotherapie genoemd, wordt de patiënt aangemoedigd vrijuit te praten over ervaringen uit het heden en het verleden, en open te zijn over de emoties bij deze ervaringen en/of herinneringen, en deze in de sessie weer te beleven.
Samen met de therapeut ontdekt de patiënt achterliggende gedachten en gevoelens – zoals angst, schaamte, onzekerheid en schuld – die vaak minder bewust zijn, hun wortels in het verleden hebben en leiden tot herhalingspatronen. Soms gaat het ook om het verhelderen en onder woorden brengen van gedrag dat in het geheel niet bewust is en dat ook niet eerder geweest is.
Psychoanalytische psychotherapie is een methodische en bewezen effectieve therapie, kent verschillende vormen toegespitst op speciale problemen en heeft de ontwikkeling van ieder mens tot uitgangspunt.
Psychoanalytische psychotherapie is een inzichtgevende gesprekstherapie van meestal een keer per week, en neemt, afhankelijk van de problematiek, één tot vier jaar in beslag.